Χειρουργικη Παιδων

Χειρουργική παίδων

Η Χειρουργική Παίδων είναι η ειδικότητα της Χειρουργικής η οποία ασχολείται με τις χειρουργικές παθήσεις των νεογέννητων, των βρεφών, των παιδιών και των εφήβων, μέχρι την ενηλικίωσή τους.
Στην πραγματικότητα, είναι κάτι περισσότερο από απλή ειδικότητα, γιατί κατ’ ουσίαν πρόκειται για την Γενική Χειρουργική προσαρμοσμένη στα παιδιά, όπως η Παιδιατρική είναι η Γενική Παθολογία της παιδικής ηλικίας.
Από την αρχή των ιστορικών χρόνων είναι γνωστό ότι η παιδοκτονία ήταν κάτι το σύνηθες. Στην αρχαία Ελλάδα οι πατέρες είχαν το δικαίωμα να σκοτώνουν τα βρέφη και όσα είχαν σοβαρές διαμαρτίες θανατώνονταν. Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι της αρχαίας Σπάρτης, όπου παιδιά θεωρούμενα σωματικώς ανάπηρα, αφού εξετάζονταν από μια επιτροπή, θανατώνονταν αφιέμενα στο ύπαιθρο ή ριπτόμενα στον Καιάδα. Η εγκατάλειψη στο ύπαιθρο μακριά από οικισμούς, ήταν μια συνηθισμένη πρακτική παιδοκτονίας, για παιδιά με διαμαρτίες ή γενικώς ανεπιθύμητα, τακτική που συνεχίστηκε μέχρι και μετά τον Μεσαίωνα σε όλες τις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Οι μύθοι του Κοντορεβυθούλη καθώς και του Χένσελ και της Γκρέτελ είναι αντανάκλαση αυτών των πρακτικών.
Η κοινωνική πρόοδος και η εξάπλωση των αρχών του ουμανισμού, οδήγησαν στην σταδιακή εγκατάλειψη αυτών των πρακτικών και στην προσπάθεια κατανόησης και θεραπείας των συγγενών παθήσεων.
Το πρώτο Νοσοκομείο Παίδων ιδρύθηκε στο Παρίσι τον 18ο αιώνα και ακολούθησαν τον επόμενο αιώνα το Λονδίνο, η Κοπεγχάγη, η Στοκχόλμη και η Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ. Τα νοσοκομεία αυτά λειτουργούσαν σύμφωνα με τις επιστημονικές αντιλήψεις της εποχής εκείνης και ήταν καλά οργανωμένα.
Ο διαχωρισμός της Χειρουργικής των Παίδων από την Γενική Χειρουργική κατέστη αναγκαίος, λόγω των ιδιαιτεροτήτων των παιδιών και των σημαντικών διαφορών τους με τους ενήλικες, τόσο στην ανατομία, όσο και κυρίως, στη φυσιολογία του οργανισμού τους και τις διαφορετικές ανάγκες τους, ως αναπτυσσόμενων ατόμων, αλλά και λόγω του ότι οι συγγενείς παθήσεις κατά κανόνα εκδηλώνονται στα πρώτα χρόνια της ζωής.
Η κατανόηση αυτών των ιδιαιτεροτήτων επέτρεψε την θεραπεία πολλών συγγενών παθήσεων, που μέχρι και το πρώτο μισό του 20ου αιώνα θεωρούνταν ανίατες, όπως της ατρησίας των εντέρων ή του οισοφάγου. Για την κατανόηση των διαμαρτιών αυτών είναι απαραίτητη η καλή γνώση της εμβρυολογίας του ανθρώπου. Κάποιες από αυτές είναι ασύμβατες με την ζωή και χρήζουν άμεσης επέμβασης μετά την γέννηση, άλλες μπορούν να χειρουργηθούν αργότερα. Απαραίτητο είναι, ο χειρουργός παίδων να γνωρίζει αν μια συγγενής πάθηση είναι κληρονομική ή όχι, ώστε να μπορεί να συμβουλεύσει τους γονείς, που έχουν ένα παιδί με μια διαμαρτία. Επίσης, πρέπει να γνωρίζει πότε είναι ο πλέον κατάλληλος χρόνος για τη θεραπεία μιας πάθησης, καθώς και τις τυχόν μελλοντικές επιπτώσεις από την θεραπευτική αγωγή στην ανάπτυξη του παιδιού.
Ειδικά τα βρέφη και τα μικρά παιδιά δεν μπορούν να εκφράσουν τι νοιώθουν, οπότε χρειάζεται ειδική εκπαίδευση για να μπορέσει ο ιατρός να αντιληφθεί τι συμβαίνει και να τα βοηθήσει, απαραίτητος δε είναι ο κατάλληλος εξοπλισμός, ο προσαρμοσμένος στα μέτρα και τις ανάγκες των παιδιών.
Ο χειρουργός παίδων πρέπει να γνωρίζει τις διατροφικές ανάγκες των παιδιών, καθώς και την παρεντερική χορήγηση υγρών, ηλεκτρολυτών και πρωτεϊνών σε κάθε ηλικία.

Πρέπει να γνωρίζει χειρουργική θώρακος, κοιλιάς και του ουροποιογεννητικού συστήματος, για να μπορεί να αντιμετωπίσει κάθε χειρουργική πάθηση των παιδιών.
Για τους λόγους αυτούς, της ευρύτητας των γνώσεων και της εκμάθησης των ιδιαιτεροτήτων κάθε παιδικής ηλικίας, η εκπαίδευση των παιδοχειρουργών διαρκεί επτά χρόνια και είναι μακρότερη κάθε άλλης ιατρικής ειδικότητας.
Σήμερα η Χειρουργική Παίδων έχει αναπτυχθεί πολύ, ενσωματώνει την τεχνολογική πρόοδο και προσπαθεί να την αξιοποιήσει προς όφελος των παιδιών. Σημαντικά παραδείγματα είναι η εφαρμογή της λαπαροσκοπικής χειρουργικής ακόμη και σε νεογέννητα με βαριές παθήσεις (ατρησία οισοφάγου), αλλά και η προσπάθεια προγεννητικής διόρθωσης βαριών συγγενών διαμαρτιών (διαφραγματοκήλες ασύμβατες με τη ζωή, βαλβίδες οπίσθιας ουρήθρας, μηνιγγομυελοκήλες) με την εμβρυϊκή χειρουργική.
Τέλος, η νοσηλεία των παιδιών σε νοσοκομεία όπου υπάρχουν όλες οι κλινικές οι εξειδικευμένες στη φροντίδα του παιδιού, με έμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό, τόσο από πλευράς ιατρών όσο και νοσηλευτών και η πολύπλευρη αντιμετώπιση των περιστατικών, βοήθησε τα μέγιστα στην ουσιαστική πρόοδο της ειδικότητας, με συνέπεια τη μεγάλη βελτίωση των αποτελεσμάτων της χειρουργικής θεραπείας των παθήσεων των παιδιών.